Çapraz Etki Analizi
Konu özeti
-
-
Çapraz etki analizi, 1960'lı yıllarda Theodore Gordan ve Olaf Helmer tarafından geleceği tahmin etmek için geliştirilmiştir.
-
-
-
Çapraz etki analizi, 1966'da Theodore Gordon ve Olaf Helmer tarafından, bir dizi olay arasındaki sinyallerin gelişen olayları nasıl etkileyeceğini ve gelecekte belirsizliği nasıl azaltacağını belirlemek için geliştirilmiştir. ""Çapraz etki analizi"" olarak bilinen bir dizi teknik, bunlardan birinin fiili olarak meydana gelmesinin bir sonucu olarak belirli bir dizi olayın meydana gelme olasılığındaki değişiklikleri değerlendirmek için kullanılır. Çapraz etki modeli, bireysel projeksiyonlar yapılırken dikkate alınmamış olabilecek tahmin edilen etkileşimleri hesaba katmak için oluşturulur. Çapraz etki analizi, öğeler ve eylemler arasında köprü kurmayı amaçlar. Belirli bir zaman dilimi içinde hangi olayların veya durumların meydana gelme olasılığının en yüksek olduğunu değerlendirmek için, bu etkileşimler daha sonra birbirlerine göre olumlu veya olumsuz olarak sınıflandırılır. Bir bakıma Delphi yöntemi, çapraz etki analizinin bir parçası olarak da görülebilir. Tıpkı Delphi'de çalışan uzmanların belirli bir zaman çizelgesine dayalı olarak olaylar hakkında akıl yürütme tahminleri yapması gibi, Delphi'nin aynı konu veya alan üzerindeki etkisi ortaya çıktığında çapraz etki analizi de dahil edilebilir. Çapraz etki analizi başlangıçta Delphi yöntemiyle ilişkilendirilmiş olsa da özel olarak kullanılmamıştır. Çapraz etki yöntemi nedeniyle ortaya çıkan farklı yöntemler ve varyantlar, gelecekte ortaya çıkabilecek olası bir sorun veya soru için kullanılabilecek araçların verimli kullanımı sayesinde farklı şekillerde kullanılabilir. Ek olarak, çapraz etki ile elde edilen analiz sonuçları, gelecekteki olası olaylara örnekler sunar.
1900'lerin başından bu yana, Merkezi İstihbarat Teşkilatı, bir olay için farklı durumlar ve seçeneklerle ilgili alınan kararların bir sonucu olarak ortaya çıkmaya devam eden birlikler üzerindeki sapmaları tahmin etmek için çapraz etki analizini bir yöntem olarak kullanmıştır. Ancak 1900'lü yılların sonlarına doğru gelecek tahmini üzerine çalışan birçok bilim adamı, farklı olaylar arasında bağlantılar kurmuş ve aralarındaki genel ilişkinin nasıl ortaya çıkacağını tahmin etmek için çapraz etki analizi yöntemini kullanmışlardır. Bu sayede çapraz etki analizi yönteminin bir bakış açısına dönüştüğünü söylemek doğru olacaktır. 2000'li yılların başında farklı dönemlerde hizmet veren kurum ve kuruluşlar da grup olarak çapraz etki analizi uygulamışlardır.
Bu durumda, bu olayların öncelikli olasılıklarını belirlemek için ""görüşlere"" güvenmek uygun görünmektedir. Çünkü onları yaratan nedensel yapı bilinmemektedir. Özellikle, çapraz etki analizi, incelenen olayların en olası kombinasyonunun veya ""en olası senaryonun"" hesaplanmasını sağlar. Bu da tek ve olay çiftlerinin insan olasılık yargılarına yardımcı olur ve ayrıca daha yüksek dereceli etkileşimlerle açıkça ilgilenir. Bu ""en olası senaryo"", endüstriyel planlama sürecinde merkezi projeksiyon için dışsal koşullar olarak kullanılabilir.
-
-
-
Sistem dinamiği modelleri tasarlamak ve farklı politikaların ilköğretimde okullaşma ve akademik başarı üzerindeki etkilerini araştırmak için çapraz etki modeli geliştirilebilir. Çapraz etki matrisi, etki değişkenlerini tanımlamanın yanı sıra bir değişkenin diğerlerini nasıl etkilediğini göstermenin bir yolunu sunmaktadır. Neden-sonuç analizine dayalı olarak belirli bir prosedürle doğrudan bağlantılı olabilecek sonuçlardaki değişiklikleri belirlemek için, sonuç ölçümleri titiz metodolojilere dayanmaktadır. Yöntem, bir konunun gelişimini etkileyen ana faktörleri ve bu faktörlerin her birinde belirli değişikliklerin meydana gelme olasılığını belirlemek için bir grup konu uzmanıyla yapılan bir dizi takip toplantısına dayanmaktadır. Özellikle bilgisayarlı ve manuel problem çözme için faydalı olmaktadır. Yöntemin ilk adımı, doğru tahminlerde bulunacak kadar bilgili olmaları ve tüm araştırma süreci boyunca dahil olacak kadar kararlı olmaları gerektiğinden, proje için çok önemli olan gönüllüleri belirlemektir. Hedefe ve hedef kitleye bağlı olarak, uygulama süreci iki ana aşamaya ayrılabilir .
-