Bulanık Bilişsel Harita
Konu özeti
-
-
Yöntem, katılımcıların Bulanık Bilişsel Haritayı (BBH) oluşturma, analiz etme ve yorumlama sürecine aktif olarak katılımlarını gerektirir. Bu, incelenen sistemin temel bileşenlerini tanımlamak, bu bileşenler arasındaki ilişkileri tanımlamak ve bu ilişkilerin gücünü veya yönünü temsil etmek için bulanık değerler atamak gibi görevleri içerebilir. Katılımcılardan ayrıca modellenen sistemle ilgili tahminler veya test senaryoları yapmak ve bu alıştırmaların sonuçlarını yorumlamak için BBH 'yi kullanmaları beklenebilir.
-
-
-
Bulanık mantık, belirsiz veya kesin olmayan bilgilerin temsiline izin veren matematiksel bir çerçevedir ve çeşitli alanlarda karmaşık sistemleri modellemek ve kontrol etmek için kullanılmıştır. L. Zadeh tarafından 1960'larda ve 1970'lerde tanıtılmıştır. Daha sonra 1993 yılında B. Kosko, "Bulanık Düşünme: Bulanık Mantığın Yeni Bilimi" adlı kitabında, karar verme ve problem çözmede belirsizlik ve belirsizlikle başa çıkmanın bir yolu olarak "bulanık düşünme" kavramını popüler hale getirmiştir. Bu nedenle, BBH yöntemi aracılığıyla, eğitmenler ilgili bir konu seçebilir, öğrencilere temel bileşenleri ve nedensel ilişkileri belirlemeleri için rehberlik edebilir, ilişkilerin gücünü temsil etmek için bulanık değerler atayabilir ve modellenen sistemle ilgili tahminler veya test senaryoları yapmak için BBH'yi analiz edebilir. BBH'ler, öğrencilerin belirli bir konu veya sistem hakkındaki bilgilerini düzenlemelerine ve sentezlemelerine yardımcı olan kavramsal bir modelleme aracıdır. Bir BBH oluşturarak, öğrenciler sistemdeki temel bileşenler ve ilişkiler hakkında sistematik olarak düşünmeye ve altta yatan nedensel mekanizmaları tanımlamaya zorlanmaktadır. Ek olarak, BBH yaklaşımı, bir sistemin bileşenleri arasındaki ilişkilerin temsilinde belirsizliğe ve belirsizliğe izin veren bulanık mantığı içermektedir. Bu, öğrencilerin genellikle doğrusal olmayan ve belirsiz dinamiklerle karakterize edilen karmaşık, gerçek dünya sistemlerini temsil etmelerini sağlamaktadır. Öte yandan, öğrenciler sistemin temel bileşenlerini belirlemek, aralarındaki ilişkileri belirlemek ve BBH'nin kenarlarına bulanık değerler atamak için birlikte çalıştıkları için BBH yaklaşımı iş birliğini ve ekip çalışmasını vurgulamaktadır. Bu, öğrencileri birbirlerinden öğrenmeye, fikirleri ve bakış açılarını paylaşmaya ve iletişim ve ekip çalışması becerilerini geliştirmeye teşvik etmektedir. Ek olarak, BBH yaklaşımı, öğrencileri uygulamalı, deneyimsel bir öğrenme sürecine dahil eden aktif bir öğrenme yaklaşımıdır. Çünkü gerçek dünyadaki sorunları veya senaryoları modellemek ve analiz etmek için BBH'leri kullanarak öğrenciler bilgilerini anlamlı bir şekilde uygulayabilmekte ve eleştirel düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirebilmektedir.
-
-
-
Eğitmenler, BBH'yi bir sınıf ortamında aşağıdaki şekilde benimseyebilir. Bunlar;
1) Bir konu seçin: Kurs içeriğiyle alakalı ve BBH kullanılarak modellenebilecek bir konu seçin. Bu, gerçek dünyadaki bir problem veya kurs hedefleriyle ilgili varsayımsal bir senaryo olabilir.
2) Bileşenleri tanımlayın: Modellenmekte olan sistemin temel bileşenlerini belirlemek için öğrencilerle birlikte çalışın ve her bir bileşenin niteliklerini ve özelliklerini tanımlamalarına yardımcı olun. Bu adım, biraz beyin fırtınası ve grup tartışması içerebilir.
3) Nedensel ilişkileri belirleyin: Öğrencilere, farklı bileşenler arasındaki nedensel ilişkileri belirlemeleri ve bunları BBH'de yönlendirilmiş kenarlar olarak temsil etmeleri için rehberlik edin. Öğrencileri sistematik düşünmeye ve çoklu bakış açılarını göz önünde bulundurmaya teşvik edin.
4) Bulanık değerler atayın: Öğrencilerin, nedensel ilişkilerin gücünü veya yönünü temsil etmek için BBH'nin kenarlarına bulanık değerler atamalarına yardımcı olun. Bu adım bazı araştırmalar, veri analizleri veya uzman görüşleri içerebilir.
5) BBH'yi analiz edin: Öğrencilerin, modellenen sistemle ilgili tahminler veya test senaryoları yapmak ve bu alıştırmaların sonuçlarını yorumlamak için BBH'yi kullanmalarını sağlayın. Bu adım bazı simülasyon, görselleştirme veya veri analizi araçlarını içerebilir.
6) Öğrenme çıktıları üzerinde düşünün: BBH alıştırmasının öğrenme hedeflerine ulaşmadaki etkinliğini değerlendirin ve öğrencilere performansları ve konuyu anlamaları hakkında geri bildirim sağlayın. Öğrencileri öğrenme süreçleri üzerinde düşünmeye ve iyileştirme alanlarını belirlemeye teşvik edin.
-
-
-
● Kosko B., Fuzzy thinking. Hyperion Press: New York; 1993.
● Kosko B., Fuzzy cognitive maps. Int J Man-Mach Stud 1986;24:65]75
● Gardner H., The unschooled mind: How children learn and how schools should teach. New York: Harper Collins; 1991.
● Zadeh L., Fuzzy sets, Inf Contr 1965;8:338]353.
● Fuzzy cognitive maps to conceptualize complex problems:
-